Wednesday, January 05, 2011

આધુનિક ભલામણ ચિઠ્ઠીઓ (unedited)

સેલફોન અને ઇન્ટરનેટ, ઇ-મેઇલ અને ફેસબુકના જમાનામાં ચિઠ્ઠી - ખાસ કરીને કોઇની ભલામણ માટે લખવામાં આવતી ચિઠ્ઠી-નો રિવાજ લગભગ લુપ્ત થઇ ચૂક્યો છે. આશરે સો વર્ષ પહેલાં ગુજરાતના આદિ હાસ્યલેખક રમણલાલ નીલકંઠે તેમના પુસ્તક ‘હાસ્યમંદિર’માં ચિઠ્ઠી વિશે આખો લેખ લખ્યો હતો. દેશની વર્તમાન પરિસ્થિતિ ઘ્યાનમાં રાખીને, અત્યારે ધારો કે ભલામણ ચિઠ્ઠીઓ લખાતી હોય તો એ કેવી હોય?

કલ્પનાના ચગડોળમાં બેસતાં પહેલાં ભલામણ ચિઠ્ઠીના મૂળભૂત નિયમો જાણી લેવા જરૂરી છેઃ

૧) ભલામણ ચિઠ્ઠી લખનાર જેની પર ચિઠ્ઠી લખવાની હોય તે વ્યક્તિને ઓળખતો હોય એવું બિલકુલ જરૂરી નથી.

૨) ભલામણ ચિઠ્ઠી લખનાર જેની ભલામણ કરી રહ્યો હોય તેને ઓળખતો હોય એવું પણ બિલકુલ જરૂરી નથી.

૩) ભલામણ ચિઠ્ઠી લખનાર ખરેખર ભલામણ કરી રહ્યો હોય એવું પણ માની લેવું નહીં.

૪) અનુભવી ભલામણ ચિઠ્ઠી લખનાર, પોતાની ભલામણ ચિઠ્ઠી ગંભીરતાથી લેવાશે એવું કદી માની લેતો નથી.

૫) તેમ છતાં, ગમે તેની પર ભલામણ ચિઠ્ઠી લખી આપવામાં એ કદી પાછી પાની કરતો નથી.

૬) ભલામણ ચિઠ્ઠી લઇ જનારે તેને પોતાના હિસાબે અને જોખમે એ લઇ જવાની રહે છે.

આટલા પાયારૂપ નિયમો જાણી લીધા પછી હવે કેટલીક સંભવિત ભલામણ ચિઠ્ઠીઓ.
***
(અંગત)
પ્રતિ,
પ્રતિભાબહેન પાટિલ
રાષ્ટ્રપતિભવન, દિલ્હી

માનનીય પ્રતિભાબહેન

મઝામાં હશો.
તમારો માથાનો દુઃખાવો પણ કાબૂમાં હશે.

આવનાર ભાઇ સચિન રમેશચંદ્ર તેંડુલકરને હું ઘણા વખતથી ઓળખું છું. એ ભાઇ ઘણા વખતથી ક્રિકેટ રમે છે અને ક્રિકેટમાં ને ક્રિકેટમાં તે બે પાંદડે પણ થયા છે. ક્રિકેટની રમતમાં એ ઘણા હોંશિયાર છે. એમણે ઘણા વિક્રમો પણ સર્જ્યા છે, એવું હું અંગત ખાતરી આપીને કહી શકું છું. તેમના વિશે પુસ્તકો પણ પ્રકાશિત થયેલાં છે. જોકે, એ અંગ્રેજીમાં છે એટલે મેં વાંચ્યાં નથી. પણ મારી એવી લાગણી છે કે તમે આ વખતનાં નાગરિક સન્માનો નક્કી કરવાનાં થાય ત્યારે રમેશભાઇના ચિરંજીવી સચિનને લક્ષમાં લો અને એને ‘ભારતરત્ન’ આપો.

ચિ.સચિનને ‘ભારતરત્ન’ આપશો તો એ સન્માનનું અવમૂલ્યન નહીં થાય તેની હું ખાતરી આપું છું. કારણ કે એ સન્માનનું જેટલું થવાનું હતું એટલું બઘું જ અવમૂલ્યન અગાઉ થઇ ચૂકેલું છે, એ તમારા ઘ્યાનમાં હશે. ‘ભારતરત્ન’ મેળવ્યા પછી પણ સચિનની ચાલચલગત સારી રહેશે અને એ રાજકારણમાં નહીં પડે એવું હું એની સાથેના લાંબા પરિચયના આધારે કહી શકું છું. પછી તમને જે ઠીક લાગે તે ખરૂં. મેં મારી આંગળી ચીંધવાની ફરજ બતાવી, જેથી તમને એવું ન લાગે કે મેં કહેવા જેવું કહ્યું નહીં.

દેવીસિંહભાઇને મારી યાદી આપજો અને આ તરફ આવો તો રોટલા ખાવા પધારજો. શિયાળાની સીઝન છે. રીંગણનું ભડથું પણ સરસ બનશે. હમણાં નીકળવાનું બને એમ ન હોય તો જણાવશો. રીંગણ અહીંથી મોકલી આપીશ.

એ જ,
(સચિનને ભારતરત્ન આપવાની માગણી જે રીતે ઉઠી રહી છે, એ જોતાં અહીં અજાણ્યા ચાહકોથી જાણીતી હસ્તીઓ સુધી કોઇનાં પણ નામ મુકી શકાય છે.)
***
(અંગત)
પ્રતિ,
ડો.મનમોહન સિંઘ
વડાપ્રધાન નિવાસ, દિલ્હી

પ્રિય ડોક્ટરસાહેબ,

કેમ છે તમારી તબિયત?

ડોક્ટરને તબિયત પૂછવી પડે એનું નામ તો કળિયુગ! બાયપાસ સર્જરી પછી ઘણા વખતે પત્ર લખી રહ્યો છું. આશા રાખું છું કે સર્જરી પછી તમારા અંતરમાંથી- એટલે કે દિલમાંથી- આવતા તમામ પ્રકારના અવાજો બંધ થઇ ગયા હશે. તેમ છતાં કંઇ તકલીફ હોય તે વિના સંકોચ કહેજો. અહેમદભાઇ આપણા ઘરના જ માણસ છે. ભરૂચમાં અમે બન્ને એક પડીકામાંથી ખારી સિંગ ખાતા હતા.

આ પત્ર લખવાનું ખાસ કારણ એ છે કે આવનાર વડીલ લાલકૃષ્ણ અડવાણી અમારા એક વયોવૃદ્ધ મુરબ્બી છે. ભૂતકાળમાં ઘણા ખેલ ખેલી ચૂક્યા છે, પણ હવે ડડળી ગયા છે. મને એમના માટે સહાનુભૂતિની ઠીક ઠીક લાગણી છે. એનાથી પ્રેરાઇને હું તમને એક તકલીફ આપી રહ્યો છું. લાલકૃષ્ણકાકાની હાર્દિક ઇચ્છા છે કે સ્પેક્ટ્રમ ફાળવણીની તપાસ માટે સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ ઉર્ફે જોઇન્ટ પાર્લામેન્ટરી કમિટી- જેપીસી રચાય.

મને ખબર છે કે આ બધો તમારો રાજકીય મામલો કહેવાય અને મારાથી એમાં વચ્ચે ન પડાય. છતાં હું તમને લખી રહ્યો છું. કારણ કે મને ખાતરી છે કે જેપીસી રચાવાથી તમારો વાળ પણ વાંકો થવાનો નથી, એ તમે જાણો છો. (અમસ્તું પણ તમારો વાળ કોણ વાંકો કરી શકે? તમે તો પાઘડી પહેરો છો!) તમને કશું નુકસાન ન હોય અને લાલકૃષ્ણકાકાનું મોટું કામ થઇ જતું હોય, એવા સંજોગોમાં મને ખાતરી છે કે તમે મારી આગ્રહભરી વિનંતી પર ઘ્યાન આપશો અને બને એટલી જલદી જેપીસી રચવાની હા પાડી દેશો. લાલકાકા અમારા જૂના સ્નેહી છે. જૂના જમાનામાં જેમ ટ્રાવેલિંગ થિયેટર- ફરતી નાટકમંડળીઓ- ચાલતી હતી, તેમ લાલકાકા રાજકારણમાં ટ્રાવેલિંગ થિયેટર ચલાવતા હતા. સોમનાથથી અયોઘ્યાની એમની ટુર વિશે તો તમે જાણતા જ હશો. આટલું ફક્ત તમારા ઘ્યાન પૂરતું. બાકી, તમારા જેવા હુંશિયાર માણસને વધારે શું લખવાનું હોય?

ભાભીને પ્રણામ.
તમારો
(ભારતનો કોઇ પણ નાગરિક આ ચિઠ્ઠીની નીચે સહી કરી શકે છે)
***
(અંગત)
પ્રતિ,
સીઇઓ,
ગિનેસ બુક ઓફ વર્લ્ડ રેકોર્ડ્સ
બ્રિટન

પ્રિય સાહેબ,

મારૂં નામ તમને કદાચ અજાણ્યું લાગે, પણ હું તમને અને ખાસ તો તમારી રેકોર્ડ બુકને બરાબર ઓળખું છું અને એ અધિકારે જ તમને આ ચિઠ્ઠી લખી રહ્યો છું.

આવનાર ભાઇ નરેન્દ્રભાઇ મોદી બિચારા અમારા રાજ્યના મુખ્ય મંત્રી છે. (કેટલાક લોકો એમ પણ કહે છે કે તે અમારા બિચારા રાજ્યના મુખ્ય મંત્રી છે.) આમ તો એ બાહોશ અને હોંશિયાર માણસ છે, પણ એમને વિક્રમો બનાવવાનો બહુ શોખ છે. છેલ્લા ઘણા વખતથી એ વિક્રમો બનાવવામાં બહુ ઘ્યાન આપે છે. એટલે મારી અને મારા જેવા બીજા ઘણા ગિનેસ બુકના પ્રેમીઓની હાર્દિક ઇચ્છા છે કે તમે સૌથી વઘુ વિક્રમો બનાવવાનો વિક્રમ સર્જવા બદલ અમારા મુખ્ય મંત્રીશ્રીનું નામ ગિનેસ બુકમાં દાખલ કરી દેશો, જેથી એક વાત પૂરી થાય અને અમારા મુખ્ય મંત્રી બીજી - એટલે કે કાર્નિવલ, વાઇબ્રન્ટ ઉત્તરાયણ જેવી- મહત્ત્વની બાબતો પર ઘ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે.

તમને ખ્યાલ હશે જ કે ગુજરાતીઓ સામાન્યપણે વિક્રમો સર્જવામાં નહીં, પણ વિક્રમો સર્જનારાને નોકરીએ રાખવામાં માને છે. પણ સમય સમયની વાત છે.

વિક્રમો નોંધવા સિવાયના કોઇ કામે ગુજરાતમાં આવો તો જરૂર જાણ કરશો. મારો પી.પી. સેલ નંબર આ સાથે લખું છું. અડધી રાતે ફોન કરશો તો પણ મેસેજ મળી જશે.

એ જ લિ.
ગુજરાતીઓ વતી એક ગુજરાતી

23 comments:

  1. Anonymous5:13:00 PM

    ઉર્વિશજી, આ બધા જ લેટર ત્વરા એ પાર્લમેંટમા સેન્ડ કરી આપો..
    ગવર્મેંટની આંખો ખોલવાની જબ્બર કામગીરી કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
    નેતાઓએ તો કલ્યાણ કરવાથી રહ્યાઆ જવાબદારી હવે નાગરિકો અને મુખ્યત્વે આપ જેવા સક્ષમ લેખકોને ખભે આવી પડી છે.

    ઉષ્મા આચાર્ય.

    ReplyDelete
  2. being a journalist you know better,

    but i think it's a great daring for a humorist or a satirist to drag in the name of the president in his blog !

    even Raju Shrivastav who makes fun of all including powerful politicians and influential filmwalas has never dared to go this far, to my knowledge.

    you may take this both as a caution and compliment.

    ReplyDelete
  3. Neerav's comment reminds me of something Vinod Bhatt wrote some time back. He wrote that he asked one of his grandchildren who India's President is. I guess he was trying to pit popularity of previous President Kalam against the current President. The child replied, "Naam to khabar nathi pan koik doshi chhe".

    ReplyDelete
  4. Kinnar Brahmbhatt9:00:00 PM

    ઉર્વિશભાઈ....તમારી ત્રીજી ભલામણ ચીઠ્ઠી માટે એક જ શબ્દ આપુ તો તે છે....વિક્ર..મોદી..ત્ય..

    ReplyDelete
  5. ઉર્વીશ કોઠારી9:28:00 PM

    ગુજરાતના મુખ્ય મંત્રીના એક ચાહક આ પોસ્ટમાં ત્રણ વાર તેમની કક્ષા સૂચવતી હલકટ ભાષામાં નનામી કમેન્ટ લખી ચૂક્યા છે અને ત્રણે કમેન્ટ મેં દૂર કરી છે. હવે ચોથી વાર એ લખશે તો મારે ન છૂટકે બ્લોગ પર કમેન્ટ મોનિટર થયા પછી જ પ્રગટ થાય એવી વ્યવસ્થામાં જવું પડશે. માટે, એ ચાહકને વિનંતી છે કે તેમને મુખ્ય મંત્રીની જેટલી પૂજા કરવી હોય તેટલી કરે, પણ આમ જાહેર સ્થળોએ ઉત્સર્જન કરીને તેમની અને તેમના વહાલા મુખ્ય મંત્રીની છાપ ખરાબ ન કરે.

    ReplyDelete
  6. Anonymous10:04:00 PM

    shu thau urvish? jawabaap

    ReplyDelete
  7. ઉર્વીશ કોઠારી10:09:00 PM

    ભાઇ એનોનીમસ,
    આટલા બધા નાદાન થઇને પૂછવાની શી જરૂર છે? આંખ-કાન ખુલ્લાં રાખો અને ભક્તિભાવ કાઢી નાખો તો કારણ બીજાંને નહીં પૂછવાં પડે. તેમ છતાં જવાબનો આગ્રહ હોય તો મારા અગાઉના લેખ વાંચજો અને નામ લખવાની નૈતિક હિંમત પણ કેળવજો.

    ReplyDelete
  8. Anonymous10:20:00 PM

    bhaila nam nushu kam che..... aglana lekh vachela che tara etle to kahu chu..... aa india ni halat jo kareli che apda politicians e... 60 varsh pachi pun bhikhari che.... ema gujarat ne eva cm malya che ke guniess book thi lai vibrant thi lai tourisom ma nam bolay che to bhai taklif shu che tane...... urvish bhai cmne to koi padi nathi tamari nathi gujaratio ne.... pun potani jatne itelecual manta loko etlu nathi samajata ke sonia bhakti karta modi bhakti mahtvani che...

    ReplyDelete
  9. Anonymous10:22:00 PM

    http://www.divyabhaskar.co.in/article/MGUJ-AHM-c-69-727949-1732807.html?HT1=

    http://business.divyabhaskar.co.in/article/vibrant-count-down-1732473.html?HF=

    ReplyDelete
  10. Anonymous10:58:00 PM

    Our political party (NDA/UPA) are not ashamed of writing obituary (marantithi).

    History repeat itself.

    ReplyDelete
  11. Anonymous1:19:00 AM

    Someone should right a bhalaman chitthi for Urvish... he has obsession abt Mr Modi.... Mr Urvish would u like to come USA... I am ready to pay all of your treatment expense.....

    ReplyDelete
  12. it is not for nothing that the 'anonymous' creatures like these have earned for them the most humiliating acronym

    ABCD = AMERICAN BORN CONFUSED DESIS!

    ReplyDelete
  13. Anonymous12:06:00 AM

    Neerav ABCD people dont care hell about Gujarat.... people like u who r happy with that acronym cant see out of box....we r gujarati.. We r in USA since last few yrs only....but we love gujarat and so Modi...

    ReplyDelete
  14. Anonymous12:14:00 AM

    આ 'એનોનીમસ' એલીયંસ જેવું જ બીજા ગ્રહનું પ્રાણી છે કે શું?

    ReplyDelete
  15. Anonymous3:07:00 AM

    Kuvama na dedkaone out of gujaat badhu alliance lagi shake....hal to urvish alliance lage che...

    ReplyDelete
  16. Some of the reaction given on UA's pen are personalized.

    Humor & satire aspects of Author (UA)can not be compartmentalized with regional-biases.

    Jabir

    ReplyDelete
  17. it is pity this 'anonymous' ABCD is unable to distinguish between the two terms : 'aliens' and 'alliance' !

    ReplyDelete
  18. Anonymous8:24:00 PM

    Aa badhi javabdari To Nirav ane Urvish j sambhale che ne gujaratma..... kya kai mistake che..... ANKHO KHOLO BANNE... ANE juo ekvar Gujarat shu vichare che... modu nathi thayu...

    ReplyDelete
  19. Anonymous8:42:00 PM

    Urvish aa vibrant vibrant chalyu che... kai bolo to khara.... ratanbhai, anilbhai, nukehsbhai aa badahne bhalaman chitthi nathi lakhvi....

    ReplyDelete
  20. ભાઇ એનોનીમસ,
    હું બોલું છું એ સંભળાતું નથી ને નામ લખવા જેટલી નૈતિકતા નથી. એટલે હવે રહેવા દો. આ બ્લોગ પર આટલી બધી મોકળાશ આપ્યા પછી પણ નહીં સુધરીને તમે બતાવી આપ્યું છે કે તમે એને લાયક નથી. બાકી, રતનભાઇઓ, અનિલભાઇઓ અને મુકેશભાઇઓ વિશે રાડિયાબહેનોએ જે કહેવાનું હતું તે કહી દીધું છે, પણ તમારા જેવા મોદી-અંધોને એ નહીં સમજાય-નહીં સંભળાય.
    સામે ચર્ચા કરવા જેટલી નૈતિક તાકાત આવે ત્યારે ફરી મળીશું. ત્યાં સુધી તમને મોદીમુબારક.

    ReplyDelete
  21. Urvishbhai - don't wish to dignify this "anonymous" gentleman by commenting on his rubbish but please do clarify to him that India is still a democracy and you are entitled to express your opinion unlike US of A where only "convenient to authority" opinions are allowed to be expressed. If he still has doubts, ask him to get in touch with the Julian Assange.

    By the way, very good, humouous, sarcastic letters. Keep them coming.

    Regards

    ReplyDelete
  22. Anonymous8:49:00 PM

    Avo bhai Hardi tamari j kami hati..... vani swantatra na pujario ne hal samjay che vani nu mahtv.... india ni je vat lagi che te dekhati nathi.... hajaro varsh juni apdi country bhikhari ne jem loko same hath felave che tema ek modi ke je mard ni jem gaurav apave che tyare tamne pet ma dukhe che..... urvish bhai ni jem amaro pun huk che criticize karvano...... betamji USA thi chu ane India ne love karu chu chatay e vat na bhoolvi joyiye ke we r developin country not developed country....!!!

    ReplyDelete
  23. urvish kothari9:42:00 PM

    ha.ha.ha. citizen of a developed country or a coward chickening out giving name online? and seeking right to criticize as anon? what a joke. U are shame on US as well as India.

    ReplyDelete