gujarati world

Share

આઝાદી પહેલાં એક જમાનો હતો જ્યારે બધા જેલમાં જતા હતા. પછી એવો જમાનો આવ્યો જ્યારે બધા ડાયરી (રોજનીશી) લખવા માંડ્યા. હવે ટેકનોલોજીની બોલબાલા છે. એટલે બધા બ્લોગ લખવા માંડ્યા છે. નેતા-અભિનેતા-પત્રકાર-લેખક-આમજનતા-ખાસજનતા સૌ પોતપોતાની સચ્ચાઇ અને ખાસ તો પોતપોતાનાં જૂઠાણાં બ્લોગ દ્વારા બેરોકટોક દુનિયા સમક્ષ મૂકી રહ્યા છે. ‘ફલાણાએ પોતાના બ્લોગ પર આમ લખ્યું’ એવાં મથાળાં સમાચારમાં અવારનવાર વાંચવા મળે છે.

માણસનો આ બ્લોગચાળો પશુ-પંખીઓમાં ફેલાય તો? પશુપંખીઓમાંથી માણસમાં સ્વાઇનફ્લુ ને બર્ડ ફ્લુ આવી શકતા હોય, તો માણસનો બ્લોગફ્લુ પશુપંખીઓને ન લાગી શકે? અને લાગે તો શું થાય? બંધબેસતી પાઘડી પહેરવા-પહેરાવવાની પૂરેપૂરી સ્વતંત્રતા સાથે કેટલાક પશુપંખીઓના સંભવિત બ્લોગઃ

સો ઊંદર મારીને હજ કરવા જતી બિલાડીની કહેણી જાણીતી છે, પણ આ લખાણ સેંકડો ઊંદરોના મોત માટે જવાબદાર બિલાડાના બ્લોગ પરથી લીઘું છે.

‘હું હિંસાનો વિરોધી છું. (બીજા દ્વારા થતી) ઊંદરોની હિંસાનો તો ખાસ. મને ઊંદર (મારવા) બહુ ગમે છે. મારી સામે બીજું કોઇ ઊંદર મારે એ હું જોઇ શકતો નથી. મારા વિરોધીઓએ એવી અફવા ફેલાવી છે કે હું ઊંદરનો વિરોધી છું. આવી અફવા ફેલાવનારા ઊંદરોનું તુષ્ટિકરણ કરે છે. મારા રાજમાં બધા ઊંદરો સુખી છે. કારણ કે તે ચૂં ચૂં કરતા નથી. મારૂં નામ અશોક નથી એટલું જ. બાકી, હું ન્યાયી અને શાંતિપ્રિય છું. મને ચૂં ચૂં કરતા ઊંદરો જ નહીં, ઘોડા-ગધેડા કે વાઘ-સિંહ પણ ગમતા નથી. મારૂં ચાલે તો હું બધા ચૂં ચૂં કરનારાને માફ (સાફ) કરી દઊં. હમણાં જ (મારા ગળે ઘંટ કોણ બાંધે એ નક્કી કરવા ભરાયેલી) ઊંદરોની સભામાં મને અતિથીવિશેષ તરીકે બોલાવ્યો હતો. એક ચિંતક ઊંદરે આ ઘટનાથી પ્રેરાઇને તેમનો મહાગ્રંથ ‘મૂષકની મહાયાત્રા’ મને અર્પણ કરી દીધો. આ બઘું લખવાનું મુખ્ય કારણ એટલું જ કે કેટલાક પત્રકાર ઊંદરો મારા વિશે જૂઠાણાં ફેલાવી રહ્યાં છે. મારા વિશે બીજું કોઇ જૂઠાણાં ફેલાવે તે હું સહન કરી શકતો નથી (અને જાતે જ મારા વિશે મનગમતાં જૂઠાણાં ફેલાવવાનું શરૂ કરી દઊં છું.)

***

આ લખાણ મૂક્યા પછી મારૂં ઘ્યાન પડ્યું કે કોઇ તોફાની ઊંદરે મારા લખાણની વચ્ચે વચ્ચે કૌંસમાં વધારાનું લખાણ મૂકીને કેટલીક ખાનગી વાતો જાહેર કરી દીધી છે. આ કોણે કર્યું એ શોધવાની જરૂર નથી. હવે પછીના બોંતેર કલાકમાં તમામ ઊંદરોએ કૌંસનાં લખાણનો દંડ ચૂકવવો પડશે.

મારૂં કામ (રૂપિયાનો) વરસાદ થાય ત્યારે થન થન નાચવાનું છે. અંગ્રેજીમાં એને ‘બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર’ કહેવાય. મારી પોતાની બ્રાન્ડ મજબૂત છે. એટલે લોકો મને એમની બ્રાન્ડ મજબૂત કરવા બોલાવે છે. હું પ્રોફેશનલ છું. બિલાડો રૂપિયાનો વરસાદ કરે તો બિલાડાનો બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર ને ઊંદરો બોલાવે તો એમનો બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર. હું મારા ને વરસાદ સિવાય બીજા કોઇનો નહીં. મને વરસાદ જેટલો આનંદ બીજા કશાથી થતો નથી. એક વાર દેવાળું કાઢ્યા પછી મને ખબર પડી ગઇ છે કે રૂપાળાં પીછાં, કલગી ને રંગ - બઘું વરસાદ લાવે તો કામનું. બાકી, ફક્ત રૂપાળા દેખાઇ ખાવાનો કશો અર્થ નથી.

પ્રોબ્લેમ ત્યારે થાય છે, જ્યારે બિલાડા ને ઊંદર એમની લડાઇમાં મને લોહીલુહાણ કરે. ઊંદરડા કરડી જાય કે બિલાડો મારી પીઠ થપથપાવીને બરડો ખોખરો કરી નાખે, મને એકસરખી ફાળ પડે છે.

હા, હું જંગલનો રાજા છું, પણ એ જણાવવા માટે બ્લોગ શરૂ નથી કર્યો. એ દેખાડાથી કંટાળીને, સાચી વાત કહેવા માટે જ બ્લોગ લખવાનો વિચાર આવ્યો. હું સત્તાવાર રીતે જંગલનો રાજા ખરો. લોકો મને માન આપે છે. બીજા જંગલોમાં મારો આદરસત્કાર થાય છે, મારી કાર્યક્ષમતાનાં વખાણ થાય છે, પણ હું પેલા સવા સો વર્ષના વયોવૃદ્ધ કાચબાથી કંટાળી ગયો છું.

કોઇ અજાણ વાચકને એવો પણ સવાલ થશે કે જંગલના રાજાને વળી કાચબા સાથે શી લેવાદેવા? પણ ખરી વાત તો એ છે કે જંગલનો ખરો રાજા એ કાચબો છે. એને તમે મારી ગાદીની આજુબાજુ કદી જોયો નહીં હોય. સમારંભોમાં એ કેવો ઠાવકો થઇને મને હાથ જોડે છે? પણ ખાનગીમાં કાચબો મને બોલાવે ત્યારે મારા ટાંટિયા ઢીલા થઇ જાય છે. જંગલનો રાજા હોવા છતાં, કાચબાને પૂછ્યા વિના- ઠાવકી ભાષામાં કહું તો- એની સલાહ લીધા વિના, હું ડગલું પણ ભરી શકતો નથી. મને ઘણી વાર ડરામણાં સ્વપ્નાં આવે છે કે હું સિંહ હોવા છતાં, કાચબાની જેમ પેટે ઢસડાઇને ચાલતો હોઊં. મારા ટીકાકારો માને છે કે એ સ્વપ્ન નહીં, વાસ્તવિકતા છે.

હું જંગલનાં તમામ પ્રાણીઓમાં સૌથી અનુભવી છું. ઘણા લોકો માને છે કે સિંહની જગ્યાએ જંગલના રાજા તરીકે હું વધારે યોગ્ય ગણાઊં. પણ મારો જીવ એવો ટૂંકો નથી. મને ખબર છે કે રાજા કરતાં રાજાના ગોડફાધર કે ગોડમધર બનવામાં વધારે મઝા છે. હું એને ખાનગીમાં ‘રાષ્ટ્રિય પ્રભાવ સુરક્ષા યોજના’ કહું છું- અને આ બ્લોગ આવી ખાનગી વાતો ક્યારેક ‘શેર’ થઇ શકે એ માટે જ શરૂ કર્યો છે.

‘રાષ્ટ્રિય પ્રભાવ સુરક્ષા યોજના’ હેઠળ રાજા બન્યા વિના પણ મારો પ્રભાવ સુરક્ષિત છે. સિંહ મને જોઇને ઘરઘરાટી કરતો બંધ તઇ જાય છે, બિલાડો મને જોઇને દાઝે બળે છે, મને જોઇને મોરનાં પીંછાંમાં સળવળાટ થવા લાગે છે. જંગલના વહીવટની ટીકા કરવાની આવે ત્યારે લોકો સિંહની ખાલ ઉખેડી નાખે છે, પણ જંગલની વાહવાહી થાય ત્યારે લોકો મને અભિનંદન આપવા આવે છે. ‘જંગલમાં મંગલ’ છાપું હોય કે ‘જંગલમાં દંગલ’ ચેનલ- બધે સિંહની સાથે મારા, ના- મારી સાથે સિંહના- ફોટા પણ છપાય છે.

બઘું હોવા છતાં, હું પણ આખરે પ્રાણી છું- અને મેં નક્કી કર્યું છે કે બ્લોગમાં જૂઠું ન બોલવું. (એ કામ માટે આખું જાહેર ક્ષેત્ર ખુલ્લું પડ્યું છે!) - તો બઘું હોવા છતાં, મને ક્યારેક અસલામતી ને અસંતોષ થાય છે. મને ચિંતા પણ થાય છે. એ વખતે સિંહ આવીને મને આશ્વાસન આપી જાય છે કે ‘ચિંતા ન કરશો. તમે કહેશો ત્યારે ઘડીના છઠ્ઠા ભાગમાં હું ગાદી પરથી ઉતરી જઇશ ને ગાદી તમારા વારસદારોને સોંપી દઇશ.’ તેમનું આ આશ્વાસન સાંભળીને ‘ભારતની લોકશાહી અને સેક્યુલારિઝમ હવે સલામત છે’ એ વિચારે મને ઉંડી રાહત થાય છે.

હું કૂતરો છું. આજુબાજુમાં ધર્મેન્દ્ર ઉભો ન હોય ત્યારે આવું કહેવામાં જોખમ નથી. બિલાડો કે કાચબો કે સિંહ- કોઇ મને સીધી ભાષામાં કૂતરો કહેતા નથી. કારણ કે એ લોકોનું આખું તંત્ર મારા જેવા અનેક વફાદાર કૂતરા ચલાવે છે. અમારામાંથી એક કૂતરો હમણાં પોલિટિકલ સાયન્સ ભણવા ગયો છે. પરમ દિવસે જ એનો ઇ-મેઇલ હતો. એ કહેતો હતો કે આપણા ગુણ ધરાવતા માણસો માટે માણસોના રાજકારણમાં ‘કાર્યકર્તા’ જેવો શબ્દ વપરાય છે. ખરેખર, માણસ જોડેથી અમારે હજું ઘણું શીખવાનું બાકી છે.