કોનો વાંક? Imagine

કોનો વાંક? આવાં શીર્ષકો પાંચ-છ દાયકા પહેલાંની નવલકથાઓમાં આવતાં હતાં. દિવ્ય ભાસ્કરની ગયા રવિવારની પૂર્તિનું પહેલું પાનું વાંચીને એવો જ સવાલ થાયઃ પેપર તેની સામાન્ય અવસ્થામાં- એટલે કે ગડી વાળેલું પડ્યું હોય, ફક્ત ઉપરનું અડધીયું દેખાતું હોય તો તેમાં શું વંચાય છે, તે ઉપરની તસવીરમાં જુઓઃ

ગુણવંતભાઇના લેખનું મથાળું ‘આજની રાત, ફેસલાની રાત’ હોય એવું એમાં લાગે. નીચે રાખી સાવંતનું કપાયેલું મોં દેખાય અને એની પર હેડીંગ હોય, ‘ચંચલ મેરે મનમેં, મોહન મુરલીધારી’. એટલે કોઇ પણ સહજ એવું લાગે કે ગુણવંતભાઇએ તેમની મનનીય શૈલીમાં રાખી સાવંતના સ્વયંવરને કૃષ્ણના રોમેન્ટીસીઝમ સાથે જોડીને એકાદ પીસ ફટકાર્યો હશે. તેમાં ‘આજની રાત ફેસલાની રાત’નો અર્થ ન સમજાય, પણ મથાળાં ન સમજાવાની વાચકો માટે ક્યાં નવાઇ હોય છે? અને સજાવટ જરા ‘હેવી’ કે ‘ગોડી’ લાગે, પણ લે-આઉટના અતિરેક માટે જાણીતા ભાસ્કર માટે તેના વાચકોના મનમાં એવી નવાઇ પણ ન રહી હોય.

પૂર્તિ આખી ખોલ્યા પછી જ રહસ્યોદ્ઘાટન થાય કે આ તો રાખી સાવંતના સ્વયંવરની જાહેરાતની વચ્ચે ગુણવંતભાઇના મેટરનું કચુંબર કરવામાં આવ્યું છે. એમાં ગુણવંતભાઇનો કશો વાંક નહીં. એ તો પીડિત કહેવાય. ભાસ્કરનો પણ શો વાંક? બીજાં છાપાંએ પણ તક મળી હોત તો આવું કર્યું જ હોત. ‘ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયા’ એમાં અતિઉત્સાહી છે અને બીજાં છાપાં પણ બહુ પાછળ નથી. સવાલ પ્રતિબદ્ધતા કરતાં વધારે તકનો છે.

યાદ આવે છે કે ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયાની રવિવારની પૂર્તિ અત્યારના સ્વરૂપે શરૂ થઇ ત્યારે તેમાં ઉપરના અડધા પાનામાં આશા ભોસલેનો લેખ સીધો અને નીચેના અડધા ભાગમાં તે ઉલટો (પેપર ઊંઘું પકડીને વાંચો તો ચત્તો વંચાય એવો) છાપવામાં આવ્યો હતો, કારણ કે અંદર એ મતલબની જાહેરખબર હતી! થોડા સમય પહેલાં એક મોબાઇલ કંપનીના ટાવરના ચાર કોલમની કલરસ્કીમ પ્રમાણે પહેલા પાનાના સમાચારના ફોન્ટના રંગ કરવામાં આવ્યા હતા. ટાઇમ્સની રવિવારની પૂર્તિમાં કયું મેટર છે ને કઇ જાહેરખબર, એ નક્કી કરવાની હજુ પણ ફાવટ આવતી નથી. છાપાના પહેલા પાને આખી જાહેરખબર હોય અને છાપું અંદરથી શરૂ થતું હોય તેની પણ નવાઇ છાપાં માટે રહી નથી.

લાગે છે કે વાંક આપણો જ છે. આપણે છાપાને બહુ છાપરે ચડાવીએ છીએ અને તેની પાસેથી બહુ અપેક્ષાઓ રાખીએ છીએ. તેને કોપરેલ, વેજિટેબલ ઘી કે લસણની તૈયાર ચટણી જેવું ગણી શકતા નથી.