બત્રીસે કોઠે સંતોષ

'Na Bhuto, Na Bhavishyati' Gathering

sitting (L to R) Prakash N. Shah, Urvish, Ratilal Borisagar, Tarak Maheta, Vinod Bhatt, Rajanikumar Pandya, Ashwinee Bhatt, Biren Kothari

standing (L to R) Ketan Rupera, Pranav Adhyaru, Sonal & Aastha Kothari, Salil Dalal, Binit Modi, Ashwin Chauhan, Chandu Maheriya, Ayesha Khan, Shachi Kothari (niece), Purvi Gajjar, Kartikey Bhatt, Hasit Maheta, Dipak Soliya

‘જવા દે, મોદી. પ્રોગ્રામ-બ્રોગ્રામ કંઇ કરવું નથી. લાંબા થઇ જઇશું.’
‘ચૂપ. આમાં તારું કંઇ ચાલવાનું નથી. હું કહું છું કે પ્રોગ્રામ કરવાનો છે એટલે કરવાનો છે. બસ. આ વિશે બીજી કશી દલીલ મારે સાંભળવી નથી.’

આવો સંવાદ દોઢ-બે મહિના પહેલાં બિનીત મોદી અને મારી વચ્ચે થયો. બિનીત સામાન્ય રીતે ડોળા કકડાવતો નથી. પણ મેં પ્રોગ્રામ પર ટાઢું પાણી રેડવાની વાત કરી ત્યારે મોદીનો બચ્ચો બગડ્યો. એને બગાડીને મારે ક્યાં જવું? ને મારી પ્રોગ્રામ કરવાની ઇચ્છા તો હતી જ. પણ ‘આરપાર’ના ઘણા કાર્યક્રમોના અનુભવો પરથી, પ્રોગ્રામ સાથે સંકળાયેલા બીજા બધા વહીવટોથી હું કાયર થતો હતો. મોદીનો વીટો આવી ગયો, એટલે એ દિશામાં વિચારવાનું ન રહ્યું.

અગિયાર વર્ષ પહેલાં ‘સંદેશ’માં હાસ્યની કોલમ ‘ગુસ્તાખી માફ’ શરૂ કરી અને મિત્ર રમેશ તન્નાએ પહેલી વાર એનો સંગ્રહ કરવાનું સૂચન કર્યું, ત્યારથી એટલું નક્કી હતું કે હાસ્યના પુસ્તકનો પ્રોગ્રામ આપણે અનોખો કરવો. ભલે એમાં ગણ્યાગાંઠ્યા મિત્રો જ હાજર હોય, પણ કાર્યક્રમ કંઇક જુદો, કંઇક ભળતોસળતો કરવો. હવે કાર્યક્રમ કરવાનું નક્કી થયું એટલે ‘ભળતોસળતો’માં શું થઇ શકે, એની ચર્ચા પ્રણવ (અધ્યારુ) અને બિનીત સાથે શરૂ થઇ. રાબેતા મુજબ, પ્રણવે વાતવાતમાં આઇડીયા આપ્યો,’મોક-કોર્ટ કરીએ તો કેવું?’

જ્યોતીન્દ્ર દવે વિશેના સંશોધન નિમિત્તે એમની અને બીજી કેટલીક મોક-કોર્ટ વિશે હું જાણતો હતો. તારક મહેતા અને હરકિસન મહેતાની મોક-કોર્ટ વિશે સાંભળ્યું હતું. પણ અમદાવાદમાં કોઇ મોક-કોર્ટ થઇ હોય એવું જાણમાં ન હતું.

કદી ન થઇ હોય કે ભાગ્યે જ થઇ હોય એવી વસ્તુ સારી રીતે પાર પાડવાની ચેલેન્જ ઉપાડી લેવી અને એમાં ધંધે લાગી જવું, એ અમારી ટુકડી (કે ટોળકી?)ની ખાસ સ્ટાઇલ. એટલે મોક-કોર્ટની ચેલેન્જ અમે ઉપાડી લીધી.

નિમિત્ત ભલે મારા હાસ્યસંગ્રહ ‘બત્રીસ કોઠે હાસ્ય’ના પ્રકાશનનું હોય, પણ મારો આશય મારો જયજયકાર કરાવવાનો કે મારા વખાણનાં ગાડાં ઠલવાય એવો ન હતો. મારે તો મારા ગમતા-નિકટના-અંગત સ્નેહી ગુરૂજનો અને વિવિધ ક્ષેત્રના મિત્રોને એક મંચ પર ભેગા કરવા હતા અને એક અભૂતપૂર્વ ઐતિહાસિક યાદગીરી સર્જવી હતી.

ત્યાર પછીના ઘણા તબક્કાની રસિક કથાઓ ધીમે ધીમે બ્લોગ પર મુકતો રહીશ, પણ અત્યારે એટલું જ કહું છું કે અમારા બધાની મહેનત ફળી. હાસ્ય-અદાલતનો કાર્યક્રમ તો સફળ રહ્યો જ, પણ એ નિમિત્તે મંચ પર અને મંચની સામે થયેલું ગેધરિંગ કોઇ પણ હિસાબે ‘ઐતિહાસિક’ કરતાં જરાય ઓછું ન હતું. કેટલાકે કંઇક રમૂજમાં, કંઇક ગંભીરતાથી એમ પણ કહ્યું કે તારા લખાણથી-તારી સાથેના વિચારભેદોથી એટલી તો ખબર હતી કે તારા ‘દુશ્મનો’ બહુ હશે, પણ તારા આટલા બધા દોસ્તો હશે અને આટલા બધા લોકો સાથે તારે આટલું બધું ફાવતું હશે એ આજે જ ખબર પડી.

તારક મહેતા, વિનોદ ભટ્ટ, રતિલાલ બોરીસાગર, રજનીકુમાર પંડ્યા, અશ્વિની ભટ્ટ, સલીલ દલાલ, પ્રકાશ ન. શાહ, ચંદુ મહેરિયા, બકુલ ટેલર, દીપક-હેતલ, પૂર્વી ગજ્જર, આયેશા ખાન...આ લોકો પોતપોતાની પ્રતિકૂળતાઓને અવગણીને, ફરજથી નહીં, હકથી આવ્યા. તારકભાઇની નાદુરસ્ત તબિયત, ખાસ કરીને મોંના ચોકઠાની જબરી સમસ્યા હોવા છતાં, એમણે સ્ટેજ પર એન્ટ્રી કરી અને બોલ્યા. અશ્વિનીભાઇએ ઓડિયન્સમાંથી એન્ટ્રી લઇને તોફાન કર્યું. વિનોદભાઇની તોફાની હ્યુમર અને બોરીસાગરસાહેબની સૂક્ષ્મ, અદાલતી પરિભાષાની રમૂજને કારણે પહેલી જ મિનીટથી વાતાવરણ બંધાઇ ગયું હતું. તે છેલ્લી મિનીટ સુધી જળવાયેલું રહ્યું.

મિત્ર હસિત મહેતા સવારે સાત વાગ્યે કીમ (સુરત)થી રતિલાલ અને પ્રકાશભાઇ સાથે કારમાં નીકળ્યા હતા. એ બપોરે સમયસર અમદાવાદ આવી રહ્યા અને કાર્યક્રમમાં જોતરાઇ ગયા. પ્રણવ-બિનીત ઉપરાંત કાર્તિકેય ભટ્ટ છેલ્લા થોડા દિવસથી અમારા ત્રાસમાં સહભાગી બન્યા અને સેટ વગેરેની જવાબદારી એમણે ઉપાડી લીધી. અભિયાનના મિત્રો લાલજી અને કેતન રુપેરા, ચંદ્રશેખર વૈદ્ય, મુંબઇથી ખાસ આવેલો પ્રેમાળ મિત્ર, અજિંક્ય સંપટ...અહીં નામાવલિ ઉતારવાનો ઉપક્રમ નથી. પણ આ બધા મારા નહીં, એમના સમારંભમાં આવ્યા હોય એ રીતે આવ્યા અને વર્ત્યા. એમનાં પ્રેમ અને લાગણીથી સદાય ભીંજાયેલો રહેવા ઇચ્છું છું, એટલે ‘થેન્ક યુ’નું પોતું મારતો નથી.

તારકભાઇએ છેલ્લે એમની સ્ટાઇલમાં અમને સૌને આપેલાં કોમ્પ્લીમેન્ટ આ સૌને હું અર્પણ કરું છું. એમણે કહ્યું,’ધોનીની ટીમ જેવું ટીમવર્ક હતું.’