જૂની ફિલ્મો-ફિલ્મસંગીતના રસિયાઓમાં જાણીતી વાત છે કે ‘આવારા’ની ડ્રીમ સિક્વન્સનો ઉત્તરાર્ધ અને અત્યંત લોકપ્રિય ગીત ‘ઘર આયા મેરા પરદેસી’ એક પરદેશી ઘૂન પરથી પ્રેરિત કે ‘ચોરિત’ (વ્યાકરણની ભૂલ માફ!) છે.
એ પરદેશી ગીત ઇજિપ્તની ગાયિકા ઉમ્મ કુલથુમે ૧૯૩૬માં ગાયું હતું. ઉમ્મ કુલથુમ (Umm Kulthum)ને ખ્યાતિની અને ગાયકી દ્વારા મળેલી પ્રતિષ્ઠાની દ્રષ્ટિએ ઇજિપ્તનાં લતા મંગેશકર કહેવાં હોય તો કહી શકાય. એ જુદી વાત છે કે અવાજની બાબતમાં લતાને ભારતનાં ઉમ્મ કુલથુમ કહી શકાય એમ નથી. જૂના ગીતોના અને દમદાર અવાજના પ્રેમીઓને ઉમ્મ કુલથુમનો અવાજ અવશ્ય વધારે ગમશે.
ગીતનું મુખડું શંકર-જયકિશને (કદાચ રાજ કપૂરના કહેવાથી) ઉપાડ્યું હોત તો ઠીક હતું. તેમણે તો ઓપનિંગ મ્યુઝિક પણ લઇ લીઘું અને રબાબ જેવા કોઇ વાદ્યના સ્થાને મેન્ડોલિન લગાડી દીઘું. ઉમ્મ કુલથુમે ગાયેલું મૂળ ગીત આ લીન્ક પરથી ડાઉનલોડ કરીને સાંભળી શકાય છેઃ
http://umm.infomideast.com/list.html
આ લીન્ક પર ઉપલબ્ધ ગીતોની યાદીમાં ‘ઘર આયા મેરા પરદેસી’નો પ્રેરણાસ્ત્રોત છેઃ Ballady Al Mahboub
ગીત સાંભળીને શું/ કેવું લાગ્યું? જણાવશો.
to e jamana thi j aapda musician inspired thata aave chhe. ema khotu nathi pan emne specify karvu joiye potana naam par chadavi na devu joiye
ReplyDeleteDear Urvishbhai
ReplyDeleteUnder auspice of Vintage Veterans we shall screen Aawara on Sunday the 7th July.I asked Harishbhai whether original Arabic song of Ghar Aaya mera Pardesi is available with him.He said he has not got that song.
See the luck. After ten minutes he again phoned me that he had just received mail and the song is also sent.
This is real coincident.
There is a story in Vikram Vaital
Four friends had to stay overnight in jungle.They decided that each one of them would guard for one quarter of the night.
First one was carpenter. With intention to pass the time he carved a wooden sculpture of a young dancer.The next friend was tailor. He saw the beautiful carving his friend had made. He made appropriate dress for dancer.
The third one was goldsmith. He made beautiful ornaments for “putli”.And the fourth one was “Tantrik”. He made her alive.
Such has happened with that song.
The tune of wonderful song – sung by legend Umm Kulthum in her vibrant voice was so beautiful that nobody could resist using that tune. The tune is such that it cannot be used partially.
Shankar Jaikisan did same thing which friends of carpenter did.
Mandolin and Dholak in Ghar aaya mera Pardesi added further melodious effect. The tune had become more vibrant.
I don’t consider it as chori. It is further beautification of original one. You may take it as tribute to the great legend diva Umm Kulthum.
Padharo mare des has been sung by many well-known singers. This song is such that no artist can resist having his contribution.
I have got seventeen versions of Que Sara Sara. There are still many more versions. The song and tune has been used in many languages – including in Hindi and Gujarati.
I most cordially invite you to be with us on Sunday the 7th September when we shall screen Aawara.This would be our first programme of our second year.
I invite you to be our Guest of Honour.
Rohit Marfatia