એક અમેરિકન ગુજરાતીનો વડાપ્રધાનને પત્ર

વડાપ્રધાન મોદીનું અમેરિકા જવાનું નક્કી થયું ત્યારથી ‘ત્યાં’ના  ગુજરાતીઓ ભારે ઉત્સાહમાં છે. કેટલાકનો ઉત્સાહ તો એટલો બધો છે કે ઉત્સાહના માર્યા તે અંદરોઅંદર લડી પડે છે. તેમનું ચાલે તો સાત સમંદર પારથી તે હવામાં રેડ કાર્પેટ પથરાવે. (માાણસ હવામાંથી પૂર્વગ્રહો મેળવી શકતો હોય ને હવામાંથી અહોભાવ કેળવી શકતો હોય, તો હવામાં રેડ કાર્પેટ પથરાવવાના વિચારથી હસવું ન આવવું જોઇએ.)

શાળામાં મહેમાન આવવાના હોય ત્યારે બાળકો જેમ સ્વાગત ગીત રજૂ કરવા - અને તેમાં શક્ય હોય તો પોતાની કળા દેખાડવા- થનગનતાં હોય, કંઇક એવી મનોસ્થિતિ ઘણા અમેરિકન ગુજરાતીઓની લાગે છે. તેમના ઉભરાતા હરખને ઘ્યાનમાં રાખતાં, તેમના દ્વારા આયોજિત કાર્યક્રમોની આમંત્રણ પત્રિકામાં ‘અમાલા વાલા વાલા વડાપ્લધાનના લીસેપ્શનમાં જલુલથી આવજો’ એવો ‘ટહુકો’ હોય તો નવાઇ ન લાગવી જોઇએ.

અમેરિકાના ગુજરાતીઓમાં વ્યાપેલી ઉમળકાની છોળો જોયા પછી ભારતના ઘણા મોદીપ્રેમીઓ ચિંતામાં પડ્યા છે. તેમને બીક છે કે અમેરિકાના ગુજરાતીઓ વડાપ્રધાનને પાછા જ ન આવવા દે તો? અથવા તેમના બદલામાં ઓબામાને ભારત મોકલી આપવાની એક્સચેન્જ ઑફર આપે તો? કેટલાક અમેરિકન ગુજરાતીઓ એવું પણ ઇચ્છતા હશે કે ન્યૂ યોર્કના બારામાં આવેલી સ્વાતંત્ર્ય દેવીની પ્રખ્યાત મૂર્તિને હટાવીને, ત્યાં વડાપ્રધાન મોદીની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવી જોઇએ અથવા એ શક્ય ન બને તો ત્યાં તેમની થ્રી-ડી હોલોગ્રાફિક ઇમેજ ઊભી કરી દેવી જોઇએ. એમ કરવાથી અમેરિકાની આર્થિક સમસ્યાનો નીવેડો આવી જશે અને અમેરિકાનો ‘વિકાસ’ કરી શકાશે. આવું ખરેખર થાય કે નહીં, એ અગત્યનું નથી. અમેરિકાના ગુજરાતીઓ તેમાં શ્રદ્ધા ધરાવે છે કે નહીં, એ અસલી મુદ્દો છે.

અમેરિકામાં રહેતા ઘણા ગુજરાતીઓ ચૂંટણીમાં નરેન્દ્ર મોદીના વિજયથી એટલા રાજી થઇ ગયા કે...ના, તેમણે ભારત પાછા આવીને દેશ માટે કંઇક કરી છૂટવાનો નિર્ધાર નથી કર્યો. હાલ પૂરતો અમેરિકામાં ફટાકડા ફોડીને અને મીઠાઇઓ વહેંચીને સંતોષ માન્યો છે.

વડાપ્રધાન મોદીના અમેરિકા-ગમનના સમાચારથી થનગની ઉઠેલા ગુજરાતીઓમાંથી કોઇ ઉત્સાહી જણ તેમને ઉદ્દેશીને પત્ર લખે, તો ? એક હોંશભરી કલ્પના.

*** 

ભારતવર્ષઉદ્ધારક, અમેરિકાવિસાપ્રતિબંધનિવારક,  ઓવરસીઝ ફ્રેન્ડ્‌ઝ ઑફ બીજેપી-નેત્રદીપક, અમિતમોક્ષઅદૃશ્યસંચાલક, માનવઅધિકારસંગઠન પ્રચારઉચ્છેદક, એનઆરજી-મુકુટમણિ પરમ પૂજનીય,પરમ આદરણીય વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્રભાઇસાહેબ મોદીસાહેબ,

તમારો જય હો.

ખબર છે કે હવે ઇન્ડિયામાં રાજાશાહી નથી. પણ અમે તો વફાદાર પ્રજા. રહીએ ભલે અમેરિકામાં, પણ ભારતની અને એમાં પણ તમારી વાત નીકળે એટલે અમારામાં  પડેલી પ્રજાપણાની લાગણી ઉછાળા મારવા લાગે છે ને હૈયું હાથ રહેતું નથી.

વર્ષોથી અમે તમારા અમેરિકા-આગમનની ઝંખના કરીએ છીએ. ન કરે નારાયણ ને આ વખતે તમે ન જીત્યા હોત તો અમે નક્કી કર્યું હતું કે આ વખતે તમારા વિડીયો ભાષણથી નહીં ચલાવી લઇએ- થ્રીડી હોલોગ્રામ તો ઓછામાાં ઓછો જોઇશે. અમે તો એવું પણ વિચાર્યું હતું કે સ્વંયવરમાં સંયોગિતાએ જેમ પૃથ્વીરાજ ચૌહાણના પૂતળાને હાર પહેરાવ્યો હતો, એવી જ રીતે અમે ઠેર ઠેર તમારાં પૂતળાં ઊભાં કરીશું, તેના હારતોરા-પૂજાઅર્ચના કરીશું અને એ બધાં પૂતળાંની ઊંચાઇનો સરવાળો વિશ્વના સૌથી ઊંચા પૂતળાની ઊંચાઇને ટપી જશે. પણ હવે તમે થ્રી-ડી દેહને બદલે સદેહે જ આવો છો એટલે આ સવાલ રહેતો નથી. છતાં, તમારા આગમનની ઐતિહાસિક ઘટનાની યાદ તાજી રહે એ માટે અમે પૂતળાંવાળી સ્કીમ ચાલુ રાખવા વિચારીએ છીએ.

ઓહ, આ લખતાં લખતાં યાદ આવ્યું કે વિશ્વમાં સૌથી ઊંચું પૂતળું તો હવે તમારું- એટલે કે તમારા આશીર્વાદ સાથે જ બનવાનું છે. તો અમે પ્લાનમાં થોડો ફેરફાર કરીશું અને તમારાં પૂતળાંની ઊંચાઇનો સરવાળો ‘સ્ટેચ્યુ ઑફ લિબર્ટી’ને આંબી જાય, એટલાથી અમે સંતોષ માનીશું. અમે તો તમારી છાપ ધરાવતી ડૉલરની ચલણી નૉટો અને અમેરિકન પોસ્ટની ટપાલટિકિટો જારી કરાવવા પણ ઇચ્છીએ છીએ. તમારા ભવ્ય સ્વાગત કાર્યક્રમમાં અમે મેડોના પાસે ‘મારો છે મોર, મારો છે મોર, મોતી ચરંતો મારો છે મોર’ એ ગીત ગવડાવવા માગીએ છીએ.  અમે સ્કૂલમાં ભણતા હતા ત્યારે બહારના કોઇ પણ મહેમાનના સ્વાગત કાર્યક્રમમાં આ જ ગીત ગવડાવવામાં આવતું હતું. એ ગાવાના મેડોના લઇ લઇને કેટલા ડૉલર લેશે? અને અમારે ડૉલરની ક્યાં ખોટ છે? પણ તમારું સ્વાગત એકદમ ભવ્ય થવું જોઇએ.

તમારા આગમનથી અમારી છાતી ગજગજ ફૂલી રહી છે. બાર વર્ષથી તમારી પરના સાવ ખોટ્ટા આરોપ સાંભળીને અમારા કાન પાકી ગયા હતા. અમને ખબર છે કે ગોધરાકાંડ પછી ગુજરાતમાં બીજું કશું જ બન્યું ન હતું. એનજીઓ, હ્યુમન રાઇટ્‌સ ને મિડીયાએ ગુજરાતને બદનામ કરવા રાઇનો પહાડ બનાવ્યો. બાકી, ૨૦૦૨ પછી ગુજરાતમાં એક પણ વાર રાયટ્‌સ થયા નથી. ફેમિલીમાં એક વાર આ વાત થતી હતી ત્યારે મારા અમેરિકન વેવાઇ બોલ્યા હતા, ‘ખરી વાત છે. ૧૯૪૫ પછી આટલાં વર્ષોમાં એક પણ વાર યહૂદીઓનો સંહાર થયો નથી.’ આવું કહીને એમણે ટીકા કરી કે ટેકો આપ્યો, એ સમજાયું નહીં. એટલે મેં વાત આગળ વધારી નહીં. પણ હું ઘણી વાર વાયબ્રન્ટ ઉત્સવોમાં આવ્યો છું. એટલે જાતમાહિતીથી કહી શકું છું કે ફેક એન્કાઉન્ટરોની આખી વાત ગુજરાતની આંતરરાષ્ટ્રિય બદનામી માટે હતી. એમાં મરનારા ક્યાં કોઇના રાજકીય હરીફ હતા?

ગુંડાઓને પોલીસે ત્રાસવાદી કહીને માર્યા તે માર્યા. ભારત કંઇ અમેરિકા થોડું છે કે ત્યાં સિવિલ રાઇટ્‌સની ને એવી બધી ડેવલપ્ડ કન્ટ્રીઝ જેવી વાતો કરવી પડે? ફેક એન્કાઉન્ટરથી થયેલી બદનામી દૂર કરવા માટે એક તબક્કે અમે અહીં રહ્યાં રહ્યાં એવું પણ વિચાર્યું હતું કે ‘આદરણીય અમિતભાઇ શાહ ફેક એન્કાઉન્ટરપીડિત પોલીસકલ્યાણનિધિ’ની સ્થાપના કરીએ. પણ પછી કેટલાક લોકોએ સમજાવ્યું કે એનાથી બદનામી વધશે. એટલે એ આઇડીયા માંડવાળ કર્યો. એમ તો, તમારા ટેકામાં દિલથી ફાળો મોકલનારા અમારા સર્કલના ઘણા લોકો ચર્ચા કરતા હતા કે ફોરેન ફંડિંગને લીધે ઇન્ડિયામાં બહુ અનિષ્ટ ઊભું થયું છે ને હ્યુમન રાઇટ્‌સવાળા ફાટ્યા છે. એ વખતે એક દોઢડાહ્યો કહે,‘આપણે અહીંથી મોકલીએ એ પણ ફોરેન ફંડિંગ જ કહેવાય’- અને પછી જે એના પર બધા તૂટી પડ્યા છે...

અમે ભલે વતનથી દૂર રહીએ, પણ આપણી સંસ્કૃતિ અને આપણા સંસ્કાર અમે છોડ્યા નથી. અમેરિકામાં પણ અમે જ્ઞાતિ આધારિત ને પ્રદેશ આધારિત મંડળો બનાવવાની અને અંદરોઅંદર ખેંચતાણ કરવાની ભારતીય પ્રણાલિ ગૌરવપૂર્વક જાળવી રાખી છે. ભારતના અમુક લોકોની ભારત પ્રત્યેની વફાદારી માટે ખાનગીમાં ભલે અમે શંકા સેવતા હોઇએ, પણ અમારી ભારત પ્રત્યની વફાદારી અંગે તમે ખાતરી રાખજો. પચ્ચીસ-પચ્ચીસ વર્ષથી અહીં સિટિઝન તરીકે રહેવા છતાં, એમાં જરાય ઓટ આવી નથી.

હવે ઇ-મેઇલ, ફેસબુક, ટ્‌વીટર ને વોટ્‌સએપનો જમાનો આવી ગયો છે, પણ આપણા જમાનાના કાગળ જેવો ઓડકાર એમાં આવતો નથી. એટલે તમને કાગળમાં જ મારી લાગણી પાઠવી રહ્યો છું. થોડું હોય એને ઝાઝું બનાવવાનું તમને આમ પણ બહુ ફાવે છે. તો મારું થોડું લખાણ ઝાઝું કરીને વાંચજો.

- લિ. આપનો એનઆરજી ચાહક