૧૫૦મી પોસ્ટઃ શબ્દાર્થપ્રકાશ # 8

આટાપાટાભંડારાઃ કોઠાકબાડા, દાવપેચ
મુસ્લિમ ટેરર (અને હવે હિંદુ ટેરર)ને ધોરણે મતબેન્કોના આટાપાટાભંડારા બહુ થયા.(દિ.ભા.૨૯-૧૧-૦૮)
ધન્યોદગારઃ (કટાક્ષમાં) શરમજનક ઉદગાર
...મહારાષ્ટ્ર સરકારના ડિપોટી આર.આર.પાટિલ ‘આ કોઇ મોટો બનાવ નથી’ જેવા ધન્યોદગારથી અન્યથા પણ બોક્સમાં હતા જ. (દિ.ભા.૨-૧૨-૦૮)
પરિધાનપ્રવીણઃ સારાં કપડાં પહેરીને મહાલવામાં એક્કા
વાત માત્ર પરિધાન પ્રવીણ શિવરાજ પાટિલની....જ નથી. (દિ.ભા.૨-૧૨-૦૮)
(શિવરાજ પાટિલ એક દિવસમાં જુદાં જુદાં ત્રણ સફારી પહેરીને ટીવી કેમેરા સામે પેશ થયા હતા એ સંદર્ભે)
પાંચકામાં: પાંચ વર્ષના સમયમાં
આખલકૂદઃ બુલ રન
છેલ્લા દસકામાં બલકે પાંચકામાં આખલકૂદ અગર દોટ (બુલ રન) આપણે જોઇ છે! (દિ.ભા.૫-૧૨-૦૮)
ભોં ભાંગવીઃ ખરેખરૂં કામ કરવું
જોઇએ, જે બધી ખામીઓ વિસે ચિદમ્બરમ નિખાલસપણે પેશ આવ્યા છે એમાં તેઓ દુરસ્તી માટેની ભોં કેમની ભાંગે છે. (દિ.ભા.૬-૧૨-૦૮)
અનારંભીઃ નોનસ્ટાર્ટર
એનડીએ કાળથી હમણાં લગી વહેવારમાં કેવળ અનારંભી (નોનસ્ટાર્ટર) બની રહેલા આ સૂચન પર...(દિ.ભા.૬-૧૨-૦૮)
રાજવટઃ ગવર્નન્સ
સત્તા પર કોંગ્રેસ હોય કે ભાજપ કે બીજા, આ બધા સવાલો અંતે તો ધોરણસરની રાજવટના- ગવર્નન્સના છે. (દિ.ભા.લેખ, ૬-૧૨-૦૮)
મોળપ અને કૂણપઃ નરમાશ...પાક સંડોવણી સબબ ક્લિન્ટન તંત્રે નો-નોનસેન્સ અભિગમ લીધો. છતાં જે મોળપ અને કૂણપ હતી તેમાં ૯/૧૧ના સ્વાનુભવ પછી અમેરિકાએ ખાસી દુરસ્તી કરી છે. (દિ.ભા.૮-૧૨-૦૮)
અરાજક કરવૈયાઓઃ નોન-સ્ટેટ એક્ટર્સ
દેખીતી રીતે જ, આ બધા તો અરાજક કરવૈયાઓ (નોન સ્ટેટ એક્ટર્સ) છે એમ કહીને પોતાની એક રાજ્ય તરીકેની બનતી જવાબદારી બાબતે હાથ ઉંચા કરી દેવાના પાક રવૈયા કરતાં...(દિ.ભા.૧૦-૧૨-૦૮)
ઉડ્ડાન ગબીઃ ટેક ઓફ પોઇન્ટ?
એ માટે ૨૬મી નવેમ્બરે મુંબઇ પર ત્રાટકેલા આતંકવાદીઓનો અને આ નોનસ્ટેટ એક્ટર્સ’ની ઉડ્ડાન ગબી રૂપ પાકિસ્તાનનો જ આભાર માનવો રહે. (દિ.ભા.૧૨-૧૨-૦૮)
અમે-તમારાથી-ચડિયાતા-શાઇઃ વન અપમેનશિપ
કદાચ ચૂંટણીના બાકી દોરને લક્ષમાં રાખીને જ અમે-તમારાથી-ચડિયાતા-શાઇ વન અપમેનશિપનો જોસ્સો ભાજપે કમ નહોતો દાખવ્યો. (દિ.ભા. ૧૨-૧૨-૦૮)
વારણઃ વારવાની ક્રિયા
ભારત સરકારે મંદીના વારણ અને મારણ માટે મસમોટું પેકેજ જાહેર કર્યાને હજુ તો...(દિ.ભા.૨-૧૨-૦૮)
પીછેકૂચઃ અવળી ગતિ
છેલ્લા વરસમાં એની પીછેકૂચ રહી છે. (દિ.ભા.૧૩-૧૨-૦૮)

(કુલ શબ્દોઃ 93)

વિશિષ્ટ વાક્યપ્રયોગો

• બને કે ઝેડ પ્લસ સિક્યુરિટીની દોમ દોમ સ્ટેટસ સિમ્બોલ સામે ખુલ્લી દરિયાઇ સરહદથી મગતરાં પેઠે મરી શકતા માણસો, એ બેઉ મળીને જે અમાનવીય સહોપસ્થિતિ રચે છે તે આમ માનસને સારૂ જીરવવી દોહ્યલી હોય. (દિ.ભા.૨-૧૨-૦૮)
• પાકિસ્તાને, ક્યારેક પોતે જ સરજેલ પરિબળોના ગ્રહણમાંથી છૂટવાની રીતે ભારત સાથે સહયોગનો રાજમાર્ગ હિંમતભેર અપનાવવા જેવો છે. એ સિવાય કોઇ પણ ટૂંકા રસ્તે તે લાંબું થઇ જશે...(દિ.ભા.૩-૧૨-૦૮)
• બાનુઓ કેન્ડલ લઇને નીકળી એમાં આપણા ભાઇને કેમ જાણે સ્કેન્ડલ-બોધ થયો. ((દિ.ભા.લેખ, ૬-૧૨-૦૮, મુંબઇ હુમલા પછી ભાજપી નેતા સઇદ નકવીએ લીપસ્ટીક લગાડીને કેન્ડલ લઇને નીકળી પડેલી સ્ત્રીઓની ટીકા કરી હતી એ વિશે.

નોંધઃ ‘દિવ્ય ભાસ્કર’માં પ્રકાશભાઇનો છેલ્લો તંત્રીલેખ ૧૩-૧૨-૦૮ના શનિવારે પ્રકાશિત થયો. ૧૪-૧૨ના દિવસે રવિવાર અને ૧૫-૧૨ના દિવસે છાપું ખોલ્યું અને તંત્રીલેખનું પહેલું વાક્ય વાંચીને શું થયું હશે, તે આ વાક્ય જાતે વાંચીને જ નક્કી કરી લોઃ

‘મારે મિયાણા ને ફુલાય પીંજારા. અમેરિકા અને બ્રિટન પાકિસ્તાનને ધમકાવે એમાં ભારત કાખલી કૂટીને તાબોટા પાડી રહ્યું છે...

જય સિયારામ !

હવે પછી ભાસ્કરમાં શનિવારની અઠવાડિક કોલમ દ્વારા પ્રકાશભાઇની હાજરી રહેશે એવું જાણવા મળ્યું. વાઇબ્રન્ટ ગુજરાત વખતે એમાં પણ ખાડો પડ્યો. કારણો એ જ, જૂનાં અને જાણીતાં. એમણે વાઇબ્રન્ટ ગુજરાતની વાસ્તવિકતા વિશે લખ્યું હશે, જે ‘મેનેજમેન્ટ’ને અનુકૂળ નહીં આવ્યું હોય...

હવે પછી શબ્દાર્થપ્રકાશ વિભાગમાં તેમના અઠવાડિક લેખો અને નિરીક્ષકના લેખમાંથી શબ્દો મુકીશું. ઉપરાંત આ વિભાગ શરૂ થતાં પહેલાં ‘ભાસ્કર’માં એમણે જે તંત્રીલેખો લખ્યા છે, તેમાંથી પણ અવનવા શબ્દો સંદર્ભો સાથે રજૂ કરવાનું ચાલુ રાખીશું.