ઓબામાનું હર્ષાશ્રુથી અભિવાદન

જીવનમાં એવા પ્રસંગ જૂજ આવે છે, જ્યારે એ પ્રસંગોના ફક્ત સાક્ષી હોવાનું પણ આપણને ગૌરવ થાય. મારા જેવા ઘણા લોકો માટે આજનો દિવસ એવો હશે. વર્ષો પછી મારી ભાવિ પેઢીઓને હું ગૌરવથી કહી શકીશઃ‘હા, મારી સામે બરાક ઓબામા અમેરિકાના પ્રમુખ બન્યા હતા. હું એ ઘટનાનો સાક્ષી છે. એમના વિજયના સમાચાર સાંભળીને મારી આંખમાં પણ હર્ષનાં આંસુ આવ્યાં હતાં.’

ઓબામા સામેના પડકારોની કે તે સફળ નીવડશે કે નહીં તેની ચર્ચાનો આ સમય નથી. એક અશ્વેત માણસ રંગભેદથી ગ્રસ્ત અમેરિકાનો સર્વસત્તાધીશ પ્રમુખ બની શકે છે અને અમેરિકનો એક અશ્વેતને એ હોદ્દો સોંપી શકે છે એ અહેસાસ, ભેદભાવવિરોધી અને સમાનતાની ચળવળ સાથે થોડોઘણો સંબંધ ધરાવતા હોવાના નાતે, હૃદયના ઉંડાણમાં અભૂતપૂર્વ ટાઢક પહોંચાડે છે. ‘ન્યૂયોર્ક ટાઇમ્સ’ના તંત્રીલેખમાં નોંઘ્યું છેઃ બરાક ઓબામાનો વિજય નિર્ણાયક અને સપાટાબંધ (સ્વીપીંગ) છે. કેમ કે, પોતાના દેશની બીમારી કઇ છે એ તેમને સમજાયું હતું. એ બીમારી છેઃ પોતાના નાગરિકોનું રક્ષણ કરી શકવાની સરકારની નિષ્ફળતા...’

રાષ્ટ્ર ગંભીર માંદગીમાં પટકાયું હોય, અનેક પ્રકારનાં વિભાજક અને ભેદભાવકારક બળો મત્ત બનીને મહાલતાં હોય ત્યારે કંઇ નક્કર કર્યા વિના કે સમસ્યાને ઓળખવાનો પણ ઇન્કાર કર્યા વિના ઠાલા રાષ્ટ્રવાદની દાંડીઓ પીટવાથી એ જ થાય, જે અત્યારે ભારતમાં થઇ રહ્યું છે. ભારતનું સ્મરણ કરતાં ઓબામા જેવા કોઇ નેતાનો અભાવ કારમો લાગે છે. માયાવતી જેવાં નેતા દલિતોના આઇડેન્ટીટી પોલિટિક્સ માટે કામનાં હશે, પણ તેમની ઢબછબ મુખ્ય ધારાના રાજકારણીઓ કરતાં જરાય જુદી નથી. અત્યારે એનો ખરખરો બાજુ પર મુકીને, નવી આશા જગાડનારા ઓબામાનું સ્વાગત છે.

ઓબામાએ તેમની રાષ્ટ્રપતિપદ માટેની ઉમેદવારીની સત્તાવાર જાહેરાત ૧૦ ફેબુ્રઆરી, ૨૦૦૭ના રોજ કરી તેના બે મહિના પહેલાં, ગુજરાતીમાં (લગભગ) પહેલી વાર બરાક ઓબામા વિશે મેં લખ્યું હતું. અભ્યાસી મિત્ર ચંદુ મહેરિયાએ મજબૂત ટીપ આપી કે ‘ઓબામા -એવું કંઇક નામ ધરાવતો એક અશ્વેત અમેરિકાના પ્રમુખપદની ચૂંટણી લડવાનો છે એવું ક્યાંક વાંચ્યું હતું. તમે જરા વધારે તપાસ કરી જોજો. થાય તો લખવા જેવું છે.’ થોડી તપાસ કર્યા પછી મેં લખેલો અને ૨૪-૧૨-૨૦૦૬ની દિવ્ય ભાસ્કરની રવિપૂર્તિમાં પ્રગટ થયેલો એ લેખ અહીં અંગત ઉજવણીના ભાગરૂપે મૂકું છું.